بازار موبایل در آفریقا و مقایسه آن با ایران

امروزه تلفن همراه به بخش مهمی از زندگی مردم سراسر جهان تبدیل شده است. دسترسی به موبایل و اینترنت، فرصت‌های تازه‌ای برای آموزش، کار، تجارت و ارتباط فراهم کرده است. بررسی بازار موبایل در آفریقا و ایران نشان می‌دهد که هر دو منطقه مسیر پرشتابی را طی می‌کنند، اما تفاوت‌های جالبی نیز دارند. در این گزارش ساده و کاربردی، وضعیت بازار موبایل در آفریقا، محبوب‌ترین برند چینی، درصد دارندگان موبایل بالای ۱۸ سال و مقایسه آن با ایران را بررسی می‌کنیم.

وضعیت بازار موبایل در آفریقا 

رشد چشمگیر استفاده از موبایل در آفریقا 

بر اساس آمار GSMA در سال ۲۰۲۴، بیش از ۵۳۰ میلیون نفر در قاره آفریقا مشترک فعال موبایل هستند که معادل حدود ۴۰ درصد کل جمعیت قاره است. اما اگر فقط جمعیت بالای ۱۸ سال را در نظر بگیریم، طبق برآوردها بین ۶۵ تا ۷۰ درصد افراد بالای ۱۸ سال آفریقا صاحب تلفن همراه هستند. این رقم در برخی کشورهای شمال آفریقا مانند مصر و مراکش حتی به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد. در حالی‌که در بخش‌هایی از آفریقای مرکزی و جنوبی، این میزان پایین‌تر است.

مقایسه با ایران: درصد دارندگان موبایل بالای ۱۸ سال 

در ایران، ضریب نفوذ تلفن همراه از آفریقا بالاتر است. طبق آخرین آمار رسمی وزارت ارتباطات، بیش از ۹۴ درصد افراد بالای ۱۸ سال در ایران مالک تلفن همراه هستند و این نسبت حتی در مناطق روستایی ایران از میانگین آفریقا بیشتر است. علت این موضوع دسترسی بیشتر به زیرساخت‌های ارتباطی و سیاست‌های حمایتی دولت ایران در سال‌های گذشته بوده است.

چرا گوشی‌های چینی در آفریقا محبوب‌اند؟ 

بررسی دلایل محبوبیت برندهای چینی 

در بازارهای نوظهور مثل آفریقا، قیمت مناسب، دوام بالا و عمر باتری طولانی، مهم‌ترین معیار خرید موبایل هستند. برندهای چینی مثل Tecno، Infinix و Itel با شناخت این نیازها و تولید مدل‌هایی با قیمت اقتصادی، بیشترین سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند. گوشی‌های Tecno به علت داشتن باتری قوی، عملکرد پایدار و قیمت مناسب، محبوب‌ترین برند چینی موبایل در آفریقا هستند.

کدام برند چینی در آفریقا پرطرفدارتر است؟ 

برند Tecno، رهبر بازار آفریقا 

طبق آخرین گزارش Counterpoint Research، برند Tecno پرطرفدارترین برند چینی موبایل در قاره آفریقاست. این برند سهم بالایی در بازار کشورهایی مثل نیجریه، غنا، کنیا و اتیوپی دارد. پس از تکنو، برندهای Infinix و Itel قرار دارند که آن‌ها هم از زیرمجموعه‌های شرکت Transsion هستند.

دلایل موفقیت Tecno در آفریقا

• طراحی گوشی متناسب با نیاز کاربران آفریقایی
• قیمت پایین و اقتصادی
• مقاومت و عمر باتری طولانی
• پشتیبانی نرم‌افزاری و خدمات پس از فروش مناسب
• توجه به شرایط اقلیمی و سادگی استفاده برای افراد کم‌سواد

نظر کاربران آفریقایی درباره گوشی‌های برند چینی

روایت کاربران؛ چرا Tecno؟ 

در شبکه‌های اجتماعی آفریقا، بسیاری از کاربران می‌گویند:

• «گوشی Tecno من حتی با یک بار شارژ تا دو روز دوام می‌آورد و با قیمت مناسب امکانات خوبی دارد.»
• «در روستای ما برق همیشه نیست، برای همین فقط گوشی‌هایی با باتری قوی مثل Tecno جواب می‌دهد.»
• برخی کاربران از کندی دریافت آپدیت‌ها یا کیفیت دوربین در مدل‌های ارزان‌تر گلایه دارند، اما مجموعاً رضایت عمومی از برندهای چینی بالاست.

بازار موبایل ایران؛ شباهت‌ها و تفاوت‌ها با آفریقا 

آمار و وضعیت بازار موبایل در ایران 

در ایران، علاوه بر ضریب نفوذ بالا، برندهای شیائومی، سامسونگ و هواوی پرطرفدارند. برند Tecno به تازگی وارد بازار ایران شده و هر روز بر تعداد کاربرانش افزوده می‌شود. قیمت، کیفیت ساخت و خدمات پس از فروش برای ایرانیان اولویت اصلی است.

تفاوت‌ها و شباهت‌های کلیدی 

• در ایران، سهم برندهای شیائومی و سامسونگ بیشتر از آفریقاست.
• در آفریقا، Tecno با فاصله زیاد محبوب‌ترین برند چینی است.
• خدمات پس از فروش و زیرساخت ارتباطی در ایران نسبت به آفریقا قوی‌تر است.

آینده بازار موبایل در آفریقا و ایران 

پیش‌بینی روند بازار 

با جوان بودن جمعیت در هر دو منطقه و دیجیتالی شدن زندگی، انتظار می‌رود استقبال از گوشی‌های چینی به ویژه Tecno در آفریقا و ایران ادامه یابد. البته در ایران، با افزایش رقابت و رفع محدودیت‌های وارداتی، ممکن است برند Tecno هم در سال‌های آینده به یکی از گزینه‌های اصلی کاربران تبدیل شود.

جمع‌بندی

در مجموع، بازار موبایل آفریقا و ایران هر دو تحت تاثیر جمعیت جوان، وضعیت اقتصادی و اهمیت قیمت گوشی هستند. در آفریقا برند Tecno بیشترین طرفدار را دارد و درصد بالایی از افراد بالای ۱۸ سال از موبایل استفاده می‌کنند. در ایران اما ضریب نفوذ موبایل حتی بالاتر است و برندهای سامسونگ و شیائومی پیشتازند.

پرسش‌های متداول‌ درباره بازار موبایل آفریقا و مقایسه آن با ایران

ر ادامه، متداول‌ترین پرسش‌ها درباره بازار موبایل آفریقا و مقایسه آن با ایران به همراه پاسخ‌های مبتنی بر داده‌های معتبر ارائه شده است:

۱. پرفروش‌ترین برندهای موبایل در آفریقا کدامند؟

• ترنزیشن (Transsion) با سهم ۴۷٪ بازار در Q1 2025، شامل برندهای تکنو، اینفینیکس و آیتل.

• سامسونگ (۲۱٪) سامسونگ؛ از 64 سال پیش تا امروزو شیائومی (۱۳٪) در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

• هونر (Honor) با رشد انفجاری ۲۸۳٪، سریع‌ترین رشد را تجربه کرد.

۲. رشد بازار موبایل آفریقا در ۲۰۲۵ چگونه است؟

• کل shipments در Q1 2025 با رشد ۶٪ نسبت به سال قبل به ۱۹.۴ میلیون دستگاه رسید.

• کشورهای پیشرو:

  • مصر: رشد ۳۴٪ به دلیل تولید محلی و ثبات اقتصادی.

  • آفریقای جنوبی: رشد ۱۴٪ پس از حذف مالیات ۹٪ بر گوشی‌های ارزان‌قیمت.

• چالش‌ها: نیجریه با کاهش ۷٪ به دلیل بحران ارزی مواجه شد.

• پیش‌بینی رشد کل سال ۲۰۲۵: ۳٪.

۳. ویژگی‌های کلیدی بازار موبایل آفریقا چیست؟

• قیمت: ۸۵٪ دستگاه‌ها ۴G هستند و سگمنت ۱۰۰–۲۰۰ دلاری (میان‌رده) با سهم ۴۲٪ غالب است.

• کانال توزیع: مدل ۳ لایه (عمده‌فروشی ملی، خرده‌فروشی محلی، اعتبار فروش) توسط برندها کپی‌برداری می‌شود.

• تأمین مالی: سیستم‌های پرداخت اقساطی (مثل EasyBuy در نیجریه) برای جذب کاربران جوان حیاتی است.

۴. وضعیت سامسونگ در آفریقا چگونه است؟

• سهم سامسونگ از ۵.۳ میلیون در Q3 2022 به ۳.۲ میلیون در Q3 2024 کاهش یافت.

• در Q1 2025 با رشد ۷٪ به ۴ میلیون دستگاه رسید و مدل‌های سری A (مثل A06) ۶۰٪ فروش آن را تشکیل می‌دهند.

۵. سهم برندها در بازار موبایل ایران چقدر است؟

• سامسونگ: ۴۷.۶۳٪ (رهبر بازار).

• شیائومی: ۲۹.۵۶٪.

• اپل: ۱۳.۸٪.

• هوآوی (۳.۴۲٪) و هونر (۰.۵۵٪) سهم کمتری دارند.

۶. زیرساخت‌های موبایل ایران چه ویژگی‌هایی دارد؟

• اشتراک‌ها: ۱۲۷.۶ میلیون مشترک با نفوذ ۱۵۲٪ (بزرگ‌ترین بازار خاورمیانه).

• اپراتورها:

  • MCI (۴۳٪ سهم)، ایرانسل (سهم عمده)، رایتل (۹–۸٪).

• تاورها: حدود ۴۷,۰۰۰ دکل با اشتراک‌گذاری محدود زیرساخت.

۷. تفاوت‌های کلیدی بازار آفریقا و ایران چیست؟

• ساختار رقابتی:

  معیار	آفریقا	ایران
  رهبر بازار	ترنزیشن (۴۷٪)	سامسونگ (۴۷.۶۳٪)
  رقابت	برندهای چینی (شیائومی/هونر)	سامسونگ/شیائومی/اپل
  پیشران رشد	مدل‌های زیر ۲۰۰ دلار	تنوع برندهای جهانی

• چالش‌ها:

  • آفریقا: بی‌ثباتی اقتصادی (نیجریه)، زیرساخت‌های ضعیف.

  • ایران: تحریم‌ها، محدودیت‌های واردات.

۸. چشم‌انداز آینده این بازارها چیست؟

• آفریقا: تمرکز بر ۵G و سرمایه‌گذاری در بخش دیجیتال (مثل DZ Mob Pay در الجزایر). پیش‌بینی رشد ۳٪ در ۲۰۲۵.

• ایران: توسعه شبکه‌های ۵G توسط MCI و ایرانسل. افزایش تقاضا برای گوشی‌های هوشمند مقرون‌به‌صرفه.

۹. آیا اپل و سامسونگ در آفریقا و ایران رهبری می‌کنند؟

• در آفریقا: خیر. سهم اپل ناچیز است و سامسونگ تنها ۲۱٪ بازار را دارد.

• در ایران: بله. سامسونگ و اپل مجموعاً ۶۱.۴۳٪ سهم بازار دارند.

۱۰. نقش برندهای چینی در این بازارها چگونه است؟

• آفریقا: ترنزیشن (چین) با ۴۷٪ سهم، شیائومی (۱۳٪) و هونر (رشد ۲۸۳٪).

• ایران: شیائومی (۲۹.۵۶٪) و هوآوی (۳.۴۲٪) حضور پررنگ دارند.